Na aanslag moeten Democraten andere toon kiezen in campagne: 'Woorden wegen'
nos.nl De aanslag op de Amerikaanse oudpresident Trump van afgelopen weekend brengt de Democraten in een lastig parket in aanloop naar de presidentsverkiezingen in november. Dat stellen Amerikanist en campagneexpert Bianca Pander, en Claes de Vreese, hoogleraar politieke communicatie aan de Universiteit van Amsterdam.ppKort na de aanslag besloot de Democratische president Biden al om zijn campagneactiviteiten stil te leggen. Morgen zal hij de campagne hervatten, maar dan krijgt hij volgens De Vreese te maken met een moeilijke balans.ppDe Democraten zijn volgens De Vreese en Pander gedwongen om een andere toon aan te slaan. Tot nu toe was hun boodschap: We moeten Trump koste wat kost stoppen, Trump is het grote gevaar voor de democratie.ppMaar het is volgens Pander ingewikkeld geworden om die boodschap nog te verkondigen. De Democraten zullen er volgens haar voor waken dat er iets in hun verhaal zit dat Republikeinen kan bevestigen in hun opvatting dat de de kogel van links kwam.ph2Deescaleren of nieth2pDe Democraten zullen hun woorden veel meer wegen, denkt Pander. Ze zullen zich mogelijk minder richten op de persoon Trump, en meer op zijn gedachtegoed. Want Trump zegt nu eenmaal dingen die de democratie bedreigen.ppWat betreft de Republikeinen is het volgens Pander en De Vreese nog even afwachten welke positie zij innemen in de campagnestrijd. Daarvoor is het partijcongres van de Republikeinen dat vandaag begint in Milwaukee volgens hen bepalend.ppHet kan zijn dat de Republikeinen oproepen tot nationale eenheid en deescalatie, zegt De Vreese. Of ze geven politieke lading aan de aanslag, en gebruiken deze om de polarisatie extra aan te wakkeren.ph2Naar links wijzenh2pTot nu toe houdt Trump zich op de vlakte. Andere Republikeinen gaven wel de schuld aan de Democraten voor de aanslag. Zo schreef de potentile vicepresidentskandidaat J.D. Vance op X: De Bidencampagne heeft Donald Trump altijd afgeschilderd als een autocratische fascist die ten koste van alles moet worden gestopt. Die retoriek heeft direct tot deze aanslagpoging geleid.ppOok lid van het Huis van Afgevaardigden Lauren Boebert gaf de schuld aan Biden, zegt Pander. De tendens om naar links te wijzen, heeft volgens haar veel weg van de tendens na de moord op Pim Fortuyn in 2002. Toen was de toon ook gelijk: de kogel kwam van links, links had gedemoniseerd. En ook toen was het volgens Pander voor linkse partijen moeilijk om positie te bepalen.ppOver het motief van Trumpschutter Thomas Matthew Crooks is nog veel onduidelijk. Volgens de FBI lijkt het erop dat hij alleen handelde en hij zou geen geschiedenis hebben van psychische problemen. Op sociale media zouden ook weinig sporen te vinden zijn over wat hem heeft bewogen.ppBekend is wel dat hij in 2021 geld doneerde aan een Democratische fondsenwerver, maar hij stond ingeschreven als Republikein. Dat laatste is volgens Pander en De Vreese een kleine meevaller voor de Democraten. Daardoor kun je niet helemaal zeggen dat de kogel van links kwam, zegt Pander.ph2Invloed op opkomsth2pDe aanslag zal de Trumpachterban waarschijnlijk extra motiveren om naar de stembus te gaan, denkt Pander. Dat is slecht nieuws voor de Democraten, want er was al veel discussie over de geschiktheid van Biden als kandidaat voor de presidentsverkiezingen.ppEn opkomst is cruciaal bij de Amerikaanse verkiezingen, zegt ze. De Democraten zullen een strategie moeten verzinnen hoe ze zo veel mogelijk progressieve kiezers naar de stembus krijgen, want ze hebben nu elke stem nodig.ppOok De Vreese denkt dat de aanslag enthousiasmerend werkt voor de Trumpaanhang. Maar 5 november is nog heel ver weg. Ik geloof niet dat de verkiezingen al beslecht zijn.p